Hartritmestoornis: Herkennen van een AV-blok
Een AV-blok is een afkorting voor een zogenoemd atrioventriculair blok. Een AV-blok (atrioventriculair blok) is een hartritmestoornis die redelijk vaak gediagnostiseerd wordt. Bij een AV-blok gaat er iets niet goed in de AV-knoop van het hart. De AV-knoop (atrioventriculaire knoop) houdt de prikkels van het hart even vast en verspreidt die prikkels daarna over de hartkamers. Om erachter te komen of er sprake is van een AV-blok, is het belangrijk de signalen van een AV-blok te herkennen. In dit artikel leest u wat de symptomen zijn van een AV-blok, welke onderzoeken de cardioloog zal uitvoeren en hoe een AV-blok behandeld wordt.
Introductie van de AV-blok
Het hart klopt minder snel in het geval van een AV-blok. Zoals hierboven gesteld wordt dit veroorzaakt doordat de AV-blok een elektrische prikkel langer vasthoudt dan gemiddeld. De prikkel wordt verzonden vanaf de sinusknop in de rechterboezem. De prikkel wordt daarna getransporteerd naar ook de linkerboezem om vervolgens uit te komen bij de AV-knoop. Er worden 3 vormen van een AV-blok geïdentificeerd:
- Eerstegraads AV-blok;
- Tweedegraads AV-Blok;
- Derdegraads AV-blok.
1e graads AV-blok
De eerstegraads AV-blok komt met name voor bij ouderen. In mindere mate komt dit voor bij sporters, tieners of jongeren. Deze vorm van hartritmestoornis is doorgaans niet kwalijk doordat er maar een hele lichte vertraging van het hartritme is.
2e graads AV-blok
Bij de tweedegraads AV-Blok worden niet alle ontvangen prikkels doorgestuurd door de AV-knoop naar de kamers. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren nadat men een hartinfarct heeft gehad. De AV-knoop gaat zich dan vanzelf weer normaal gedragen. De 2e graads AV-blok kan op zijn beurt weer onderverdeeld worden in twee soorten:
Type 1 of Wenkebach AV-blok:
in een periode van een paar hartslagen duurt het steeds langer voordat de prikkels vanuit de boezems de kamers bereiken. Op den duur is er een prikkel die niet in de kamer komt. Daarna begint er een nieuwe periode. Deze vorm is minder erg.
Type 2 of Mobitz II AV-blok:
de prikkel komen niet op den duur langzamer bij de kamers, maar daarentegen komen enkele prikkels helemaal niet in de kamers aan. Ze worden voorbij de AV-knoop tegengehouden. Dit type AV-blok is over het algemeen wel erger.
3e graads AV-blok
De derdegraads AV-blok wordt doorgaans een totaalblok genoemd. De AV-blok geeft namelijk in zijn algeheel geen prikkels meer door aan de kamers. Er komt in dit geval vrijwel altijd een vervangend ritme in de plaats. Het ritme is alleen trager dan het originele ritme waardoor men lichamelijke klachten krijgt.
Hoe ontstaat een AV-blok
Een AV-blok kan door ouderdom of door vervelende bijwerkingen van medicijnen, die worden toegediend bij hartritmestoornissen, ontstaan. Ook kan de AV-blok beschadigingen hebben opgelopen wanneer er bijvoorbeeld een acuut hartinfarct heeft plaatsgevonden. Bij een hartklepoperatie waarbij dicht bij de AV-knoop hechtingen zijn geplaatst kan het ontstaan of wanneer er een behandeling heeft plaatsgevonden voor hartritmestoornissen in de regio van de AV-knoop.
Herkennen van een AV-blok
De klachten die men voelt bij een AV-blok zijn afhankelijk van het soort blok die zij hebben. Bij een eerstegraads AV-blok zijn er vrijwel nooit klachten. Een tweedegraads AV-blok type 1 geeft wel klachten, maar deze zijn niet prominent aanwezig. Denk hierbij aan duizeligheid en de neiging hebben tot flauwvallen. Bij het tweede type kunnen er extra klachten zijn wanneer er sprake is van een ernstige vorm. Dan kan men ook snel moe zijn of pijn op de borst evenaren. De derdegraads AV-blok geeft heftige klachten waaronder extreme moeheid, duizelingen, kortademigheid, pijn op de borst, langzame hartslag en flauwvallen.
Behandeling na een diagnose
De cardioloog kan een AV-blok herkennen wanneer er een hartfilmpje, of ECG wordt gemaakt en hij deze analyseert. Wanneer de cardioloog een AV-blok herkent zal de behandeling afhangen van de ernst van de blok. In enkele gevallen is er alleen regelmatige controle nodig. Bij derdegraads AV-blokken of ernstige tweedegraads type 2 AV-blokken kan de cardioloog ervoor kiezen een pacemaker voor te schrijven. Dit omdat het risico bestaat dat een type 2 AV-blok evolueerde tot een derdegraads AV-blok.
Heeft u of kent u iemand met bovengenoemde klachten? Dan is het verstandig om een hartonderzoek te laten uitvoeren. Tijdens het hartonderzoek wordt er een ECG gemaakt waaraan te zien is of de klachten worden veroorzaakt door een AV-blok. Hartonderzoek wordt volledig vergoed door de zorgverzekeraar en gaat vanwege de ernst van de gevolgen niet af van het eigen risico.
